Kalıcı Kalp Pili ve ICD Cihazlarının Takibi
Kalp pili (Pacemaker)
Kalp pilleri kalp ritminde yavaşlamaya neden olan ritim bozukluklarının tedavisinde kullanılan cihazlardır. Kalp pilleri göğüs kafesinde köprücük kemiğinin altında omuza yakın bölgede cilt-kas altı bölgeye yerleştirilir. Kalp pili elektrotları koldan gelip kalbe giden toplar damar aracılığıyla ilgili kalp odacığına yerleştirilip bataryaya bağlanır.
Tüm kalp pilleri temel olarak 2 kısımdan oluşur, bunlar batarya ve kalbe kadar giden elektriği ileten tellerdir (elektrot). Pilin özelliğine göre 1 veya daha fazla elektrot takmak gerekebilir.
Batarya: Enerji üreten bir pil ve pilin çalışmasını düzenleyen bir devre ve elektrotların bağlantı bölgesinin kapalı bir kutu içinde birleştirildiği bir cihazdır.
Elektrot: Kalp pili ile kalp arasındaki etkileşimi sağlayan bir kablodur.
Şekil 1. Kalıcı kalp pili, bataryası ve elektrotların bağlantı yerleri görülmekte.
Kalp pillerini temel olarak 2 farklı grupta toplayabiliriz.
1. Geçici kalp pilleri: Kalp ritmindeki geçici yavaşlamaların veya elektriksel sistem sorunlarının tedavisinde veya kalıcı kalp pili takılmasını gerektiren acil durumların kalıcı pil takılıncaya kadarki ara dönemde tedavisinde kullanılan cihazlardır.
2. Kalıcı kalp pilleri: Kalp ritmindeki kalıcı uyarı çıkartma ve iletme problemlerinin tedavisinde kullanılan bir veya 2 elektrotlu alabilen cihazlardır. Yaklaşık olarak elektrot kalınlıkları 3-4 mm olup uzunlukları 50-70 cm arası değişmektedir. Kalp pili cihaz büyüklükleri marka ve modele göre değişmekle birlikte yaklaşık 3-6×3-5 cm boyutlarında ve 10-30 gr arası değişmektedir.
Şekil 2. Kalp pilinin yerleşim şeması (ICD’lerde aynıdır)
Şekil 3. Akciğer filminde kalp pili ve elektrotların görünüşü
İmplante edilebilen kardiyoverter-defibrilatörler (ICD):
Normal kalıcı kalp pillerinin özelliklerine ilave olarak hayati risk oluşturabilen ritim bozukluklarının tedavisinde kullanılan özel manevralar ile hızlı ritim bozukluğunu sonlandırabilme (ATP: Anti-taşikardi pace) ve şok tedavisi verebilme özelliklerine sahip cihazlardır. Bu cihazlar daha önce kalp durması veya kalp durmasına sebep olabilecek ritim bozukluğu (ventriküler taşikardisi vb) yaşamış veya yaşama riski olan hastaların tedavisinde kullanılmaktadır. ICD cihaz büyüklükleri marka ve modele göre değişmekle birlikte yaklaşık 30-50 cc ve 60-90 gr arası değişmektedir.
Şekil 4 ICD cihazının akciğer filminde görünümü
CRT-P ve CRT – D cihazları: Kalp yetmezliği tedavisi amacıyla kullanılan kalp pilleri veya ICD’ler
Kalp yetmezliği olan, kalp fonksiyonları azalmış ve kalbin ileti sistemi ile ilgili bazı problemleri olan (Sol dal bloğu, ventrikül içi ileti gecikmesi) hastaların tedavisinde kullanılan cihazlardır. Bu cihazlar kalp pili ve ICD özelliklerine ilave olarak uygun hastalarda diğer tedavilere ilave olarak kalp yetmezliğini tedavi etme özelliğine sahip cihazlardır. Bu cihazların 3 elektrotu vardır.
Kalıcı kalp pili ve ICD cihazlarının takibi
Tüm bu cihazların düzenli aralıklarda ölçümü ve takibi gerekir. Bu işlem özel bir cihaz aracılığıyla (programlayıcı) yapılır. Programlayıcı muayenehaneme getirtmem için lütfen radevu alırken kalp pilinizin markasını bildiriniz.
Ölçüm hızlı ve basit bir işlemdir. Muayene masası üzerine uzanırsınız ve cihazınızın bulunduğu bölgeye programlayıcının bir parçası olan ve “kafa” diye adlandırılan parça konur.
Programlayıcı ve batarya birbiriyle iletişim kurar. Elektrotların durumu, bataryada kalan enerjinin miktarı, pil veya ICD’nin devreye girip girmediği gibi durumlar tespit edilir.
Ayrıca gerekli ayarlamalar da aynı seansta yapılır. Tüm işlem 15 dakikalık bir süreçtir.
Şekil 5. Programlayıcı ve iletişim sağlayan “kafası”
