Kırmızı et ile Damar sertliği ilişkisi: TMAO
İşlenmiş etin zararı konusunda tartışma yok. Kırmızı etin ise zaralı olup olmadığını tartışıyoruz. Amerikan Kalp Cemiyeti haftada 2 öğün ile sınırlanmasını öneriyor. Bazıları ise zararın besicilikten kaynaklandığını, doğal koşullarda beslenen hayvanlardan elde edilen ette sorun olmadığını düşünüyor. Yeni bir çalışma etin damar sertliği yapma mekanizmasına ışık tuttu.
Randomize bir diyet çalışması 4 haftalık etçil beslenmenin (230 gr biftek/gün) trimethylamine N-oxide (TMAO) düzeyini beyaz et veya vejetaryen diyete göre 2 kattan fazla arttırdığını gösterdi (p<0.0001). Kırmızı et tüketimi kesildikten 4 hafta sonra TMAO başlangıç seviyesine inmekte.
TMAO ette yoğun bulunan karnitin ve kolinin metaboliti ve damar sertliğini tetikleyen ve ilerleten bir molekül. TMAO sadece organizmada karnitin ve kolinin yıkım ürünü değil. Bağırsak bikrobiotası da karnitinden TMAO üretiyor ve ek olarak yüksek proteinli beslenenlerde böbrekten de TMAO itrahı azalıyor. Sonuçta etçil beslenme 3 farklı yoldan TMAO’yu arttırıyor.
TMAO ise damar sertliğne yol açn birkaç mekanizmanın içinde yer alıyor; kolesterol ve safra metabolizmasını değiştiriyor, inflamasyonu arttırıyor, köpük hücre gelişimine neden oluyor. BU yolların hepsi de damar sertliğini arttırıyor.
Kaynak: Wang Z, et al “Impact of chronic dietary red meat, white meat, or non-meat protein on trimethylamine N-oxide metabolism and renal excretion in healthy men and women” Eur Heart J 2018;